18. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı'da Sarraflar ve İlişkiler Ağları

Osmanlı'da sarraflar, kurdukları finans ağlarıyla, modern bankacılığın imparatorluğun mali açıdan Avrupa'yla bütünleşmesinde rol oynayan temel aktörlerdi. Bir anlamda sarraflar, paranın patronluğunu yapan, imparatorluğun bankasız bankalarıydı. Özellikle 16. yüzyıldan itibaren imparatorluğun nakit ihtiyacının giderek artması ve iltizam sisteminin yaygınlaşması, sarrafların hızla artmasına yol açtı. 17. yüzyılın sonlarından 19. yüzyılın ortalarına kadar olan dönem sarrafları için adeta bir “altın çağ” yaşanmıştı. Ancak bu altın çağın bir de diğer yüzü vardı. İmparatorluğun parasal çarkını işletmek gibi bir işlev üstlenen sarraflar zaman zaman yolsuzluk ve ihanet gerekçeleriyle idari takibe alınarak katle ve müsadereye maruz kaldılar. Hesap merkezini oluşturan iki aktör; Darbhâne-i Âmire sarrafı Bedros ile Sakızlı sarraf Dimitri'nin düşüşler ve düşüşler barındıran “çarkıfelek hareketliliğindeki” hayatları sarraflık kurumu ve bu kurumun 18. yüzyılda yaşadığı işleve dair farklı bir bakış sunuyor.• Bu dönemde sarraflar yalnızca finansör olarak mı işlev görmekteydiler? Devlet ve toplumun nezdinde başka roller de var mı?• Bağlantıda olan kişiler kimlerdi? Kurdukları ilişki ağları ilişkileri Osmanlı sürgünleri ya da kendi çatışmaları üzerinde bir güç bileşeninin oluşturduğu mı?• Yönetici elitler arasında yaşanan iktidar savaşı ya da hizipleşmede sarrafların rolleri nelerdi? Bu yıllardada taraf mı oldular, yoksa kurban mı gittiler?• Bedros'un katında Eflak voyvodası Mavroyani'nin dahli var mı?• Esma Sultan'ın himayesi Dimitri'nin hayatı ve sonu nasıl sona erdi?Dr. Ertan Ünlü devletle yaptığı bedelini canlarıyla ödeyen Darbhâne-i Âmire sarrafı Bedros ile Sakızlı sarraf Dimitri örnekleri üzerinden bu meslek erbabının Osmanlı ekonomik, siyasi ve sosyal yapısının mevcut olduğunu analiz ediyor. Bunun ötesinde sosyal bilimlerde yeni ürünler başlanan sosyal ağ analizi ile yaparak sarraflık mevzuuna bambaşka bir kapı aralıyor.Tanıtım Metni