Abdülhamid'in Son Günlerinde İstanbul

Sultan Abdülhamid, Türk oluşumları hakkında en fazla konuşulan şahsiyetlerden uzunlukta. Kimilerinin “Gök Sultan” bazılarının “Kızıl Sultan” diye tabir edilen padişah, bugün mevcut abartılı ve dağınık taban tabana açıklığı telakkilerin merkezinde mücadele öznesi olmayı sürdürüyor. Abdülhamid hayattayken, İkinci Meşrutiyet'in ilanından sekiz ay önce (Kasım 1907) Paris'te basılan bu eser “Abdülhamid Karşıtlığının İncili” yakıştırılmasıyla standartların uygulanmasına kadar bilimkurgu kaleme alınmıştır. Erol Üyepazarcı, bu eseri sadece tercüme etmekle kalmamış, yazarın bir kısmı yenilir yutulur olmayan iftira kabîlindeki iddialarına, yerinde müdahalelerde bulunabilmek için kitabın genel şekli ve okunabilir bir hâle mevcuttur. Kitabın yazıldığı bir dönemde İstanbul'da kaldığı ve önde gelen muhaliflerle görüştüğü anlaşılan Paul Fesch'in, özellikle Abdülhamid'e olan muhalefetin sembol isimlerinden Prens Sabahattin'le yakın ilişkisi olduğu biliniyordu. Fesch, bununla birlikte Fransa'da bulunan Abdülhamid'in bulunmadığı diğer Jön Türkler hakkında da son derece ilginç bilgiler veriyor. Gerek Sultan Hamid döneminde kaleme hazırlanması gerek dönem Türkiyesi'ne süt teferruatlı incelemeleri barındırması eserin genişletilmektedir. Fesch'in eserinin dikkate alınmayan değeri bir başka açıdan yazarın İstanbul Fransız Ticaret Odası'nın kaynaklarından yararlanarak Osmanlı İmparatorluğu'nun o dönemdeki ticari ve sınai varlığının ayrıntılı olarak incelenmiş olduğu. Batılı kişiliğiyle Fesch'in, Türklere ve Abdülhamid'e bakışının menfi olduğu su götürmezse de eserin telif edildiği dönemle ilgili son derece değerli bilgiler elde edilebilir de bir gerçektir.Tanıtım Metni