Anadolu Köklerini Arayış

Anadolu Köklerini Arayış'ın liderliğinde ilk defa okuruyla buluşan Tahir ile Zühre, Siyâvuş veya Hayalperest ve Dibâçe-i Mesnevî'yi Hilmi Ziya Ülken'in 1919-1921 yılları arasında Anadolulunun bugünkü Vazifeleri ve Anadolu'nun Hakiki Merkezi'nde ortaya çıktığı, kariyeri boyunca gelişerek kalan Anadolucu programı edebî arayışları olarak biz. 1921 tarihli manzum tiyatro Tahir ile Zühre, bu kültürel programla sunulan destan telakkisinin elemize ulaşmış erken örneğidir. Hilmi Ziya, Anadolulunun Bugünkü Vazifeleri'nde “mevzuu Anadolu'da olan lirik destanlar” içinde zikrettiği, Anadolu'nun Hakiki Merkezi'nde Köroğlu, Battal Gazi, Kerem ile Aslı, Âşık Garip ile birlikte “doğrudan doğruya Anadolu örfünün yarattığı” içinde saydığı Tahir ile Zühresini Wagner'in Niebelungen'in Yüküğü (Der Ring des Nibelungen) Tetralojisini modeli alarak yeniden kurguluyor. Hüseyinzâde Ali Turan Bey'in teşvik ve tavsiyesiyle 1921'de yazmaya başlayıp 1931'de tamamladığı mensur tiyatro Siyâvuş veya Hayalperest, konusu Firdevsî'nin Şahnâme'sindeki Siyâvuş hikâyesinden yer alıyor. Hüseyinzâde'nin “Şark Hümanizması” tezine saklanarak planlandığı eserde Hilmi Ziya, Siyâvuş'un hikâyesi üzerinden kendi “İnsani Vatanperverlik” kavrayışını dramatize ediyor. Vefatından kısa bir süre önce, 1973'te tamamladığı Dibâçe-i Mesnevî'de ise Anadolu klasik tasavvufunun, yüksek tabakalardaki teşekkülü demek olan Mevlânâ'yı ve kütleye doğru inerek milletin içine sokulması demek olan Yunus'u aynı anda ve birlikte cevaplıyor. Tanıtım Metni