Cumhuriyetin 100. Yılında Mimarlık

Türkiye'de mimarlık ve yapı üretimi, Cumhuriyetin gelişiminden itibaren, ülkenin politik, ekonomik, kültürel ve toplumsal süreçlerinin farklı yansımaları gelişmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarındaki mimarlık oluşumlarının, Osmanlı İmparatorluğu'nun Batılılaşmanın desteklediği, farklı kaynaklarda ifade edilmektedir. 100 yıl önce, Türkiye'nin bugün benzer yoğun geçişlerine tanık olduğumuz türden ekonomik, sosyal, kültürel ve mekansal farklı bir platforma geçiş süreci yaşamaya başladı ve bu geçişin mimari ortama da doğrudan yansıdığı güçler. Ancak, yıllık bu yolculuk mimarlık üzerinden okuma çetrefilli bir süreç de beraberinde gelmektedir. 1923'te Cumhuriyet tarihinde, yetersiz sayıda mimar ve teknik insan ve gelişmiş bir teknoloji içeren, savaştan çıkmış topraklarda, mimarlık ve yapı uygulamaları bakımından zengin bir kültürel kaynağın sürdürülebilirn söz edilebilir. Bu kültürel mirasın yanında, başta başkent Ankara ve İstanbul, İzmir, Anadolu kentleri gibi pek çok farklı dinamik ve kültürel ortamı barındıran bir Türkiye makro formülü de mevcuttu. Bu makro formun Cumhuriyet sonrasındaki yüz yıllık değişim, mevcut, gelişimleri ve bu esnek yer alan mimari ortamında, farklı biçimlerde ele geçirilmeyi, tanıtım geliştirmeyi ve irdelenmeyi hak etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti'nin rejiminden itibaren 'köktenci bir çağdaşlaşma projesi' şeklinde ele alınan, tekdüze gelişme ve kent yönetimi ile paralel olarak da değerlendirilebilecek olan bu yüz yıllık mimarlık süreci, 1923-1950, 1950-1980, 1980-2000 ve 2000'ler sonrasında bir kronolojik yaklaşımla irdelenebilir. Bunun yanında, söz konusu dönemlerden bağımsız olarak, konut mimarlığı, kültür-mekân, halkevleri, kooperatifler, endüstriyel yapılar, etniklik, temsiliyet, kültürel miraslar, modern mimarlık, yarışmalar, mimarlık eğitimi, kadın mimarlar gibi farklı tematik açılımlar da, gerekli görülürse benzer kronolojik çerçeve içinde ayrı ayrı eleler. Elinizdeki bu eser Türkiye Cumhuriyeti'nin yüz yıllık mimarlık ortamını, farklı parçaların çalışmaları üzerinden ele alıyor. Yoğun bir emekle hazırlanmış kitap Türkiye mimarlığı ile ilgili uzun soluklu koşudan mütevazi bir kesit alarak, geleceğe yönelik günlük yeni bilgiler, hayalleri ve umutları gündeme taşımayı hedeflemektedir. Tanıtım Metni