Fötr Şapkalı Şıh

“İktidardan gelen yekpare... ve... sistematik bir dışlama değildi gibi, hükümetin kendi değerleri ile bağdaşmayan tüm halk kesimlerine karşı destek sağlayan politikaları tam anlamıyla uygulama kudreti bulunuyordu. Ancak eski rejimden gelen ayrıcalıkları koruyan ve taşradan uzak yaşamakta olan önde gelen mütedeyyin kişiler de, günlük Kemalist iktidar gibi, taşraya baktıklarında kendi yaşamlarını sürdürmekte olduklarını görmektez ya da göremez.” Kitap adıyla, erken Cumhuriyet döneminde tekkesine “karışılmaması” için şapkayla gezen bir şıhtan yer alıyor: Fötr Şapkalı Şıh. Bu, o dönemde resmi olarak yasaklı olan dini pratiklerin, muhtelif taktiklerle pekâlâ sürdürüldüğüne işaret ediyor. İlbey CN Özdemirci, çalışmasında, Cumhuriyet'in sekülerleşme siyasetinin hem olanaklarının kısıtlılığının hayata geçirilmediğini; Hem de asıl önemlisi, taşrada çeşitli uyarlama, oyalama veya deyim yerindeyse “çalıyı dolanma” taktikleriyle geçiştirildiği anlatılıyor. Özdemirci, erken Cumhuriyet'in sekülerleşme deneyiminin, “Kemalist iktidar” ile “dindar halk kesimleri” arasında veya “merkez” ile “çevre” arasında uzlaşmaz bir biçimlendirmeyle anlaşılamayacağı kanında. Fötr Şapkalı Şıh, devlet-toplum sağlare taşradan bakmanın analitik olanaklarını ortaya koyması açısından da önemli. Taşrayı tamamen tabî tutuyor, taşradaki aktörlerin tamamen pasif ve zayıf olarak tasavvurunun yanlışlığını gösteriyor. Keza, sekülerleşme bağlamasının dışında, genel olarak, popüler basit direniş yöntemlerine ait değerli bir malzeme sunuyor. Tanıtım Metni