Hayır De!

Almanya'da savaş sonrası yıkımın en önemli ülkelerden Wolfgang Borchert'in,savaşa ve faşizanlara karşı kaleme yayımlanan şiirsel manifestodur Hayır De!Şiirleri, öyküleri ve tiyatro oyunlarıyla Nazizme başkaldıran Borchert'in bu uzun ve son dereceetki yapıcı şiiri, toplumun farklı kesim, savaş ve faşizmlerinin durumu, bu koşullarda daha daağırlaştıracak politikalara, baskı ve dayatmalara neden Hayır demeleri ölümü olağanüstü birdille anlatılıyor.Hayır De!'yi özel kılan yanlardan biri de, daha yirmi yaşında kendisi dünyanın en acımasız savaşının ortasında muhafaza ediliyor, insan kıyımlarının en yabanılının tüm acılarını yaşamış biri tarafından kalemealınıyor. Buna rağmen az rastlanır bir özetle yazılmış, savaşsız bir manifestodur.Tüm güçlü edebiyat yapıları gibi, belirli koşulların ürünü olsa da benzer ya da farklı şekillerdeyaşayanlara da hitap ederek sınavını geçerken, evrensel bir değer taşıyarak güncelliğinihep koruyan bu şiirsel manifestoyu, dilimize Celal Üster kazandırdı. Üster, Wolfgang Borchert'e,26 yıllık yaşama sığdırdığı eserler, dönem edebiyatına ve Hayır De!'ye dair kapsamlı birgiriş yazısı da kaleme aldı.Tan Oral'ın çizgileri eserin Türkçe edisyonuna ayrı bir estetik değer katarken, Borchert'inanlatımıyla savaşa ve baskılara karşı Hayır demesi gereken farklı kesimler, âdeta buçizgilerde yeniden hayat sözü buldu.Anaların sesiyle veyle; “Dünyanın bütün anaları, / kapsadığı boyuttaki askerî hastanelerde Sağlıkyapacak,/ yeni savaşlarda savaşacak çocuklar doğurmanızı emrederlerse, gelecekte bir tek şey var:HAYIR deyin! / Analar, HAYIR deyin!” Tanıtım Metni