Hollanda Resminde Grup Portreciliği

Sanatın küresel akademik bir disiplin haline gelmesinde Erwin Panofsky ve Heinrich Wölfflin ile birlikte önemli rol üstlenen Alois Riegl'ın esnek eleştiri yöntemlerine yaptığı katkılar, onu günümüzde sık sık başvurulan değerli bir kaynak kılıyor. Yirminci yüzyılın başında yaptığı çalışmalarla geliştirilen sanat terimleri ve yazdığı metinler, sanatta üslup araştırmalarından, sistematik bilimin esnek çözümlemesine kadar pek çok konuda kilit taşımaya devam ediyor. 47 yaşında hayatta olan Riegl'in kült eserlerinden Hollanda Resminde Grup Portreciliği başlıklı kitap, yedinci yüzyılda Hollanda resminde önemli bir yeri olan grup portreciliğine odaklanıyor. Rembrandt, Frans Hals ve Bartholomeus van der Helst gibi sanatçıların çalışmaları grup portrelerinden yola çıkan “izleyicinin sanat eserleriyle ilişkisine” süt yorum veren, “izleyici özne”nin kalıcın yola devam eden “iç ve dış ayrılmalık” kavramlarını temel alan Riegl sanatta yeni bir bakış açısı kazandıran tespitleri, hesaplamaları merkeze alan hızının değerlendirilmesine de ışık tutan. Hem portredeki figürlerin hem de resmi izleyicisinin bir araya getirilmesinin “tamamlanması” için ortak ihtiyaç duymasını sağlayan Riegl, grup portreciliği geleneğini üç ana döneme ayırarak bu ayrımların nasıl oluştuğunu ve evrildiğini de ayrıntılarla açıklıyor. Sanat tarihçisi Uşun Tükel'in “sunuş” yazısında devam eden gibi “etkisi disiplinin sınırları aşan” yaklaşımıyla Riegl'ın Hollanda Resminde Grup Portreciliği metninde, “portre betimi”, “açık yapıt” ve “alımlama rejimi” esas olarak olmak üzeren bölgesel olarak isteyen her okura hitap ediyor. Tanıtım Metni