Hz. Ömer'in Fıkhı İçtihatlarının İslam Hukukuna Kattığı Dinamizm

Tarihte Kur'an'ı en iyi anlayıp yorumlayanlardan biri de Hz. Ömer'dir. Zira Hz. Ömer, Hz. Peygamberi en iyi yılda ve bilenlerden biridir. Kur'an'ın düşüşüne şâhit olmuştur. Pek çok meselede Hz. Ömer'in vahiy de onaylanmıştır. Böylesine önemli bir şahsiyetin fıkhı, bizim için elbette çok daha önemlidir. Bugün Hz. Ömer gibi Kur'an'ın anlayışının iyi anlamda insanlara hararetle ihtiyacı bulunmaktadır. Ancak biz ne Hz. Ömer'in içtihatlarını, ne de Kur'an'ı doğru anlayamadık. Anladığımızı da pratiğe ne kadar doğru yansıtabildik. Bugün bunların sadece sembolik ve sunulanlara bağlı bedellerini ağır bir şekilde sunacağız. Çünkü Müslümanlık ne sadece hayattan ne de sadece sembollerden ibarettir. Nasların maksadına ve özüne inemedik, bunu yapabilenin de kıymetini bilemedik, eleştirdik, dışladık terakkiye mâni olduk. Hz. Ömer'in bile içtihatlarını eleştirdi, değerini bilemedik, kendi yorumumuzu ön planda tutuyor. Oysa pratikte Hz. Ömer'in yapmış olduğu içtihatlar, Kur'an'ın ruhuna uygundur. Çünkü Hz. Ömer, Kur'an'ı en iyi anlayanlardan biridir. Tarihte toplumlarda bazı değişiklikler yaşamışlardır. Bu dalgalanmaları aşmak için bazı açılımlar da ortaya koymuşlardır. Bu bağlamda toplumsallarda, tarihin en büyük açılımını, Hz. Peygamber (sav) yapmıştır. Böylece Hz. Peygamberlik insanlığın en büyük devrimcisi olma özelliğini kazanmıştır. Bunların arasında yürüyüşe çıkanlar ise en önemli şahsiyetler arasında yerlerini almışlardır. Hz. Peygamberden sonra tarihteki değişimin bir biçimde değişmesi değişmeler yinelenmiştir. Tarihteki bu değişmeyi da Hz. Ömer aşmıştır. Müslümanların yaşadığı bu gelişmeleri Hz. Ömer zamanında tekrar koklu değişiklikler yapılmıştır. Hz. Ömer, dönemdeki kutlamaların yaşandığı dönemde. Gereksiz, sosyal ve ekonomik alanda geniş sosyal alanda değişiklikler meydana geldi. Hz. Ömer, doğurganlığın başına düşen milli gelir yapısı, kadınların mehirlerinin çoğalması yüksek meblağlar istenmesinin engellenmesi rahatsızlığını dile getiriyor. Ancak kadınların sosyal güvenliklerini sağlıyor, evlilik sözleşmelerinde fazla para isteyen kadınları uyararak Hz. Peygamber (sav)'de kızlarınızı. Kızlarına ne kadar mehir dağıtımının yapıldığı ortadadır. Size ne oluyor da yüksek meblağlar talep ederek serzenişte bulunun Hz. Ömer'e Sahabiyettan bir kadının ayet okuyarak verdiği cevap dikkat çekicidir. Ya Müminlerin Emiri.! Sen doğru söylüyorsun. Allah (cc) Kur'an'ında şöyle buyuruyor. Kadınlarınıza verdiğiniz mehirlerin gerçek ayeti okuyarak Hz. Ömer'i bu hususta uyarmış ve Hz. Ömer “Kureyşli kadın doğru söyledi, Ömer hata etti” diyebilmiştir. Hz. Ömer döneminin en belirgin şekilde, bireysel sorumluluktan kurumsal sorumluluğa geçişine tanık oluyoruz. Yani İslâmî değerlerin kurumsal müesseseler iletişimi ile devam etmektedir. Diğer bir ifade Hz. Ömer dönemi, İslâmî değerlerin kurumsallaşma zeminini oluşturur. İslâmî politikaların kurumsallaşması, İslâm dininin anlaşılmasında en önemli noktalardan biridir. Öyle ki kurumsallaşma konusunun iyi anlaşılamaması bilginler arasında ihtilaf edilen meselelerin başında geliyor. Naslardaki bu ilkesel ilkelerin kurumsallaşma sürecinin pek çok tartışmalarının da geldiği görülmektedir. Tanıtım Metni