İslam-Türk İnançlarında Hızır Yahut Hızır İlyas Kültü

İslam toplumlarında Hızır oldukça yaygın, istikrarlı ve etkili bir kültürdür. Öyle ki tarih boyunca çeşitli kültür ve inançlarda, insanlar tarafından bu ölçüde anılan ve kültürel uygulamalara bu kadar işlem bir kişiye çok az rastlanır. Halk inançlarında ab-ı hayattan içerek ölümsüzlük mertebesine erişen Hızır, bütün ümit ve bakımın tükendiği ölçüde yardıma çağrılan ve çağrıldığında mutlaka gelecekne inanılan semavi bir kurtarıcıdır.“Kul sıkışmadıkça Hızır çökmez” benzeri ifadeler bu inanışın bir ifadesidir. Bu kurtarıcı farklı kültürlerde farklı isimlerle anılır, ancak Türk inançlarında en çok Hızır, İlyas ya da iki karakterin özellikleri kendinde birleştirmiş şekilde Hızır-İlyas olarak geçer. Hıdrellez ve Hızır Nebî gibi özel günler onun için kutlanır; şifa, bereket ve bolluk ondan talep edilir. Peygamberlere bile lütfedilmemiş ölümsüzlük mertebesine sahip olması, Hızır'ın inanışlardaki kudretine dair bir ipucudur.Ahmet Yaşar Ocak'ın eldeki kitabı bize bu konu hakkında en özet araştırmalardan birini sunmaktadır. Kitapta Türk-İslam inançlarında Hızır veya Hızır-İlyas kültünün ilahiyat, tasavvuf, folklor ve edebiyat kaynaklarına dayalı genel bir tahlilini yapacağınız.Hemi İlyas hemi HızırHemi padişah hemi vezirNere baksan anda hazırSafâ geldin Hızır-İlyasTanıtım Metni