İyilikler Üzerine

Stoa formülünin temel kavram ve öğretilerinin en güzel örneğinin sergilendiği salgınların başında Seneca'nın İyilikler Üzerine adlı kitabı gelir. İyiliğin hakiki özellikleri, yapılan iyiliğe iyilikle mukabele etme ve şükran meziyetleri bireysel ve toplumsal ahlâka bakış açısıyla mükemmelen burada tartışılır. Seneca, gerçek mutluluk ile erdem, bilgelik ile özgürlük, sağduyu ile düzen, akılcı olmama ile nankörlük, sahip olma rekabeti ile kaybetme korkusu, haz ile ölçülülük, ahlâki doğruluk ile günah, irade ile talih, tutku ile esaret, doğaya uygun yaşama şansıyla gerçek zenginlik, özü itibariyle iyi olan ile kaçınılması gerekenler arasındaki ilişkiler veleri irdeler. Nankörlük konusuna da genişçe bir yer ayrılmıştır. Nankörlük olgusunun ne olduğu, bir kusur olarak ceza gerektirmediği, Nankör kişinin esasen nasıl biri olduğu, iyiliklerin neden unutulmaya açık olduğu anlatılır ve Nankörlüğün bedeli ile insani bakıma zarar verildiği tartışılır; kullanımı ve siyasetten türleri verilmektedir. Güzel söz söyleme sanatına kazandırdıklarıyla adını değiştirmeyenler kazıyan Seneca, bu uzun eserinde dikkat çekici, paylaşmaya değer ve ironisini cesurca sergileyen özdeyişlerin (sententia), açık ve berrak tanımların nadide bir demetini hediye eder burada. Seneca'nın hayatının son dönemlerine ait bu eserin ilk dört kitabı yoğun olarak öğretilirken ve bütünsel bir özellik gösterirken, son üç kitap tamamlayıcı nitelikte olup daha serbest bir içeriğe sahiptir. Yedi kitaplık “İyilikler Üzerine” (De Beneficiis) Seneca'nın ahlâk teorisi üzerine yazdığı denemelerden olup, dostu Aebutius Liberalis'e ithaf ettiği bir eserdir. Levent Keskin'in yetkili çevirisiyle ilk defa Latinceden Türkçeye tam metin olarak kazandırılmıştır. Tanıtım Metni