Kurtuluş Savaşı'nın Hakanı Yahya Galip Bey

Ankara; Anadolu topraklarının tam ortasında bulunur ve tüm dağılım kontrol edilir. Ankara tarih boyunca çoğaltılmıştır. Ankara'ya sahip olan devletler Anadolu'ya genellikle hakim olmuşlardır. Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetine Ankara'ya giren, zaman zaman Anadolu'nun önemli merkezidir. Ankara Osmanlı Devleti'nin yükseliş döneminde sosyal, ekonomik, ulaşım, haberleşme, eğitim açısından bölgedeki diğer illere karşı iyi bir şekilde okuyabilir. Fakat Osmanlı Devleti'nin oğlu buhranlı günlerin yaşanması ve toprak kaybıyla zayıflama dönemi başlar. Haliyle Ankara'daki bütün yapı da bundan ibaret ve gerileme başlıyor. Yüzyıl Türkler ve Avrupa devletleri arasında süregelen çekişmeyi Türkler, I. Dünya Savaşı'yla katıldı. Avrupa'nın amacı Türkleri Anadolu'dan çıkarmaktır. I. Dünya Savaşı'nı kaybeden Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi'ni 30 Ekim 1918'de Anadolu'nun İtilaf resimlerini imzalayarak işgâl durmasına sebep olur. Stratejik olarak sahiplenilen bir yerde, Ankara Defterdarlığı yapan Yahya Galip Bey Ankara'da Milli Mücadeleyi benimseyerek, o dönem Ankara Valisi olan Muhittin Paşa'nın Milli Mücadele faaliyetlerini engellemekte ve tutuklanmasında rol almaktadır. Daha sonra Yahya Galip Bey, Mustafa Kemal Paşa ile irtibatlı olarak Vali Vekilliğini üstlenir. Bu tablo, Osmanlı Devleti'nin oğlu döneminde Ankara Defterdarı ve Vali Vekili iken, Milli Mücadele'ye katılıp vatan ve millet uğrunda büyük çabalar harcanan mal tarihte olmuş bir kişi olmasına rağmen bugün adeta unutulan Yahya Galip Bey'in hayatında, faaliyetleri, faaliyetleri ve bilinmeyenlerin hatırlanması amaçlandı. Bu konuda araştırma yaparken Yahya Galip Bey'in hatıralarını yazdığına veya bir arşive belgelendiğine dair günlük bir etkiye ulaşılamadı.Kitap, giriş ve dokuz bölümden oluşuyor. Giriş kısmında Milli Mücadele Dönemini oluşturan süreç ve koşullar hakkında bilgi sunulmuştur.I. Bölümde; konunun geçtiği yer olan Ankara adının zamanındaki yolculuğu, ilk çağlarda Ankara, Selçukludan Osmanlı'ya kadar Ankara'nın tarihi kısaca anlatılmıştır.II. Bölümde; Osmanlı Devleti Dönemi Ankara'nın idari yapısı, ekonomisi, gelir kaynakları, ticareti, kara ve demiryolları, eğitim ve öğretim durumu ve nüfus yapısı kısaca ele alınmıştır.III. Bölümde; Yahya Galip Bey'in Defterdar ve Vali Vekilliği yaptığı Osmanlı Devleti'nde Defterdarlık, Divanı Muhasebat (Sayıştay) Ankara Valiliği, Valilik konağının tarihi ve Ankara Defterdarları ele alınmıştır.IV. Bölümde; Yahya galip Bey'in Milli Mücadele öncesi hayatı, Tokat, Muş, Bitlis, Halep, Kastamonu ve Ankara'daki görevler ve Yahya Galip Bey'in Milli Mücadele Dönemi ve sonrasındaki hayatı şahsî içeriğindeki belgeler incelenerek anlatılmıştır.V. Bölümde; Yahya Galip Bey'in Ankara'da Milli Mücadele başlarken, Milli Mücadele'de Ankara'nın Stratejik önemi, milli durumu, Yahya Galip Bey ve Ali Fuat Paşa işbirliği, mitingler, Kuva-yı Milliye, gönüllüler olmaya başlar, İstanbul'la irtibatın sağlanması, telgrafhanenin önemi, Ankara Valisi Muhittin Paşa'nın faaliyeti, Mustafa Kemal Paşa ile ilk irtibat, Yahya Galip Bey'in Vali Vekili olması, halk "Hakan" denmesi günna çıkarılmıştır. VI. Bölümde; Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve Yahya Galip Bey'in Vali Vekilliği çalışmaları, Ankara'nın Milli Merkez varlığı, Heyet-i Temsilliye'nin Ankara'da Yahya Galip Bey tarafından karşılanması, Heyet-i Temsilliye'nin karşılanması yıl dönümü kutlamaları, yardımlar, Hâkimiyet-i Milliye'nin kesilmesinin kaldırılmasında Yahya Galip Bey'in desteği, Yahya Galip Bey'in Padişah Vahdettin'le, Milli birliğin sürdürüldüğü, Yahya Galip Bey'in Vali Vekilliği döneminde Milli Mücadeleye hizmetleri tarihi belgelerden incelenerek aktarılmaktadır.VII. Bölümde; Büyük Millet Meclisi'nin açılması, Yahya Galip Bey'in Ankara Valiliği atanması, isyanlara etki eden dış ve iç nedenler, Yozgat İsyanında Yahya Galip Bey, Yozgat isyanlarının nedenleri, isyanı hazırlığı, Ethem Bey'in rolü, Yahya galip Bey'i Divan-ı Harbe verme çabası, Ethem Bey'in gizli emelleri, Ali Fuat Paşa'nın Çerkez Ethem'le ilgili, iktidar mücadelesi, Yahya Galip Bey'in Valilik görevinden azli belgelerden ilk kez incelenerek ayrıntılarla gün ışığına çıkarılmıştır.VIII. Bölümde; Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmalarında Yahya Galip Bey'in, Birinci dönemde; Yunan mezalimi, Muallimin ve talebenin askerlikten tecili, Teşkilatı Esasiye kanunu, 1920 senesi bütçesi, Harekât-ı harbiye, Tiflis ve Bakü sefareti, Ziraat bankası memurları, Londra'ya gönderilecek heyet, nakliye kanunu, Matbuat ve istihbarat müdürülüğü, 1921 senesi bütçesi, Tedrisat kanunu, Avrupa'ya heyet, Düşmandan kurtulan yerlerin durumu, Rus altınlarının değeri, Âşar vergisi, Harcamalar kanunu, Hacıbektaş Şeyhi Hasan Efendi, Yunan mezalimi, Şer'iyye ve Evkaf Vekâleti bütçesi, Hilal-i Ahmer'in yardımları Yunanlıların İzmir'de yaptıkları mezalimler, Mustafa Kemal Paşa'nın törenle karşılanması, Osmanlı Devleti'nin sonlanması, Sulh Heyeti'nin harcamaları, İşgâl bölgeleri, Nisâb-ı Müzakere kanunu, Açlıktan ölen memurun basındaki akımları, Müdafaa-i Milliye bütçesi, Londra konferansı ve Kominizim ve heyet, İngilizlerin azınlık politikaları, Mudanya konferansı görüşmelerinin ihaneti ve cinayetleri, Lozan'da Türk operasyonlarının ve operasyonlarının süreçleri, Trabzon mebusu Ali Şükrü Bey cinayetinin görüşmelerindeki konuşmaları ve önergeleri zabıt ceridelerinden özetleri. İkinci dönem; İstanbul'a giden Türkiye Büyük Millet Meclisi Makedonya ve Batı Trakya'da İslamlara yapılan Acı, İslâm alemi matbuat-ı, Halifeliğin kurbanları ve Hanedanın yurt dışından ayrılması, Köy kanunu, Ardahan mebusu Halid Paşa cinayeti, Diyanet İşleri Reisliği bütçesi, Müdafaa-i Milliye bütçesi, Ermenilerin İstanbul'a ulaştığıki sonuçlanmıştır. Üçüncü dönemde; Menemen olayına karşı, gösterilmiş olduğu sert tepkisi özet olarak aktarılmıştır. Yahya Galip Bey bu dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçe komisyonunda görüşmelere az katılmıştır. Dördüncü dönemde; Tayinat ve yem kanunu, Siyasi mülteciler, Türkiye Yugoslavya Antantı bağlantıları kısaca ele alınmıştır. Beşinci dönemde; Montrö anlaşması, Gelir ve Gider vergi kanunu üzerinde konuşmaları dile getirildi. Altıncı dönemde; Devlet sermayesi kanunu, Köylüden alınan salma kanunu hakkında önerilenge ve konuşmaları tüm ayrıntılarla incelenmiş ve siz değerli okuyuculara özetlenmiştir.IX. Bölümde; Yahya Galip Bey (Kargı)'nın Mustafa Kemal Atatürk'le ilişkileri ve anıları, İsmet İnönü'yle ilişkileri, emekli varlığı, vefatı ve refikası Şerife Zehra Hanım'ın İsmet İnönü'ye yazdığı mektuplar gibi konuları ele alınmıştır. Zabıt Cerideleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivi, dergiler, hatıralar, araştırma ürünleri, makaleler, Ankara Valiliği, Ankara İl Defterdarlığı, Milli Kütüphane Arşivi'nde incelenerek elde edilen eski belgelerden yararlanılarak siz değerli okuyuculara hizmet olarak sunulur. Ayrıca Yahya Galip (Kargı) Bey ile ilgili fotoğrafların bazı anılan arşivlerden temin edilmesi sağlanmıştır. Yayın kapağında kullanılan fotoğraflar ise, Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivinden temin edilmiştir.Tanıtım Metni