Muhtarlık

Merkezi yönetim yerel kademede denetim ve kontrol hizmetlerinin aracı olan muhtarlar, ahalinin arama fonksiyonlarında, farklı amaçlar ve talepler için düzenlenmiş belgelerle ilgili mercilere gönderimde; merkezin halka tebligat veya talimatlarını iletmede aktif rol üstlendiler; güvenlik güçleriyle iş birliği yaparak, düzenlerin istikrarın ve asayişin devamını sağlamaya çalıştılar. Modern çağda Avrupa'nın dünyadaki egemen kıldığı siyasi ve ekonomik sistem dışında kalan devleti güçlü biçimde reform hareketlerini hızlandırmak isteyen Osmanlı padişahı II. Mahmud, Yeniçeri Ocağı'nı 1826 yılında kaldırdıktan kısa bir süre sonra idare merkez ve taşra idaresinde gerekli düzenlemeleri hayata geçirdi. Önceliği yeni bir ordunun teşkilatını ayıran sultan, bu hengamede Rusya ile yaşanan savaşlarla sonuçlanan bunalımlı dönemi atlattıktan sonra kayıt yereldeki kontrol ve yerlerdeki ihtiyaçların temini için yeni kuralları devreye koymaya başlandı. Muhtarlık teşkilatı, bu saikle ilk olarak 1829 yılında İstanbul'da hayata geçirilirken, başkent dışında ise dört yıl kadar sonra Kastamonu'da halk ile âyan arasında çıkan bir çatışmanın sonunda âyanlığa alternatif olarak ortaya çıkan, öteden beri yerel güçlerin aydınlatmak isteyen padişahın da ayrılmayla ülke genelinde tatbik edilmeye başlandı. Türkiye Cumhuriyeti'nin mahalli idaresinin alt kademesini oluşturan, genel olarak malikane ve mahalli idarenin üstlenmesi kapsamlı hem merkezi yöneticisi hem de beledi işlerin takip ettiği, farklı zamanların koşulları altında bazen geçişli çıkışlı olarak geçirerek de olsa varlığını devam ettirebilen muhtarlık Tanıtım Metni