Mustafa Abdülhalik Renda Günlükler 1920-1950

İşgal ortamı Malta'da tutsak. Bağımsızlık Savaşı'nda Kuva-yı Milliye'nin iaşesinden sorumlu Konya valisi. Kurtarılan İzmir'e Ankara'nın atladığı ilk vali. Cumhuriyet'in ilk sivil Milli Savunma Bakanı. Merkez Bankası'nın boyutlarına nezaret eden Maliye Bakanı. Atatürk'ün vefatı ertesinde cumhurbaşkanlığından İsmet İnönü'ye teslim olan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı. 1938'den 1950'ye Cumhurbaşkanlığı İnönü'nün en yakın çalışma arkadaşı.Hatırat'ını 2018 yılında yayımladığımız Mustafa Abdülhalik Renda'nın (1920-1950), bir devrin siyasi olduğu, Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran kadrosunun günlük hayatlarının durumu içinde göze seriyor.1 Ocak 1921, CumartesiBu seneye pek mahzun bir hâlde ortaya çıkanum. Sevgililerimden, Saadet'imden, kızlarımdan, Sertifikalarımdan, ebeveynimden, ailemden uzak, Malta adasının bir kışlasında mevkûf bulunuyorum. Bana bu menfî hayatta kalma en güç gelen cihet, beni en iyisi düşündüren meseleyi çocukların temin-i maişetidir. Ki güncellenene kadar bazı arkadaşların, pederimin muavenetiyle, eşya ve bilhassa refikama ait iyice satanla temin edilmiştir. Bakalım bu sene nasıl temin edilecek? Ey sevgililerim; Aklınız, fikriniz, düşünceleriniz daima, her dakikanızda olan, mütehassir refikinizden, mütehassir babanızdan, gurbetteki ağabeyinizden yeni senenin hiç olmazsa az kederli bir sene olması için binlerce temenniyât. Cümlenizi hasretle kucaklarlar, Allah'a emanet ederim.30 Ekim 1923, Salı İsmet Paşa'nın muvaffak olmasına bütün kalbimle dua ettim. Meclis efkâr-ı umumiyesini bilmiyorum ne kiraladığını Ferit Bey aleyhinde görünüyor. Kabinenin resanetini belki bir gün gelir bu ticareti ihlal eder. Demek ki eski kabinede zayıf olan uzuv Fethi Bey'di. Buna da akıl erdiremedim. Fethi Bey herhâlde akıllı, malumatlı bir adamdır. Meclis'te hüsn-i kabul görmemesi esbabının ne olduğunu anlayamadım. Çok da temas halinde değiliz. Encümenden vakit bulamıyorum ki Meclis koridorlarında sabahleyin geziyorum. Allah hükümet-i cumhuriyemizi muvaffak buyursun, âmin.11 Kasım 1938, Cuma Bugün reisicumhur intihabı yapıldı. Malatya mebusu İsmet İnönü 348 rey ile ve ittifakla reisicumhur seçildi. Emaneti salim olarak kendilerine tevdi eyledim ve hapishaneden Meclis'e götürdüm. Meclis'in hâli tarihî idi.14 Mayıs 1950, PazarSabah oylarımızı verdik. Öğleden önceki İnönü, hanımı ve çocukları ile beraberlik arifesinde geldiler. Yarıma kadar kaldılar, konuştuk. Radyonun gece bir saat sonraya kadar verdiği havadislerde bir sonuç anlaşılamadı. Bizde iken Aydın'ın bir köyünün neticesi geldi. 58 CHP, 23 DP.Tanıtım Metni