Osmanlı İmparatorluğu'nda Sosyal Devlet: Siyaset, İktidar ve Meşrutiyet 1876-1914

Son yıllarda refahın krizi ve yoksulluk sorunu, dünya genelinde önemli bir yer tutuyor. Refah rejimi, sosyal devlet, sosyal siyaset, sosyal yardım vb. kavramlar yeniden daha geniş bir perspektifle ele alınıyor. Osmanlı tarihi, bu meselelere odaklanan ve daha çok monografik ölçüleri taşıyan çalışmalar, kuramsal ve bakış açısına bağlı kalmamayla malul. Nadir Özbek'in İkinci Abdülhamid ve İkinci Meşrutiyet döneminde sosyal devleti üzerine olan çalışması bu anlamda önemli bir boşluk dolduruyor. Son dönem Osmanlı refah sistemi modern devletin oluşumu çerçevesini genişleten Özbek, gelişen Abdülhamid iktidarı ve İkinci Meşrutiyet'i tek bir paradigma içinde bütünleştirmiş oluyor. Yazar, bu iki dönemdeki farklılığın ise refahın monarşik ya da bürokratik-seküler varlığının ortaya çıktığını ortaya koyuyor. Abdülhamid döneminin monarşik refah sistemi, padişahın yetkinliğinde sembolleşen geniş bir baba aileye yardımlaşma ve bu ailenin reisine bağlılığı hissini yaratmak üzere kurgulanmış. Oysa belkemiği fukaraperver cemiyetleri ve yarı-resmi cemiyetlerin oluşturulmuş Meşrutiyet döneminin refah sistemi, devlete ve vatana bağlılık ve itaate izin vermeyi esas almaktır. Özbek, özetle bir arşiv ve literatür çalışmalarının derlediği bilgileri analitik bir süzgece tabi tutarak, Osmanlı İmparatorluğu'nda sosyal bileşenlerin oluşumu sürecini tartışmaya ayırmaya devam ediyor. Tanıtım Metni