Rabelais ve Dünyası

Karnaval, sanat ile hayat arasındaki sınırda bulunur; ışığın ne olduğunu bilmez; oradaki aktörlerle seyirciler birbirine karışır; o, herkesin davetli olduğu bir festivaldir. XX. Yüzyılın önde gelen kültür ve edebiyat kuramcılarından biri olan Mihail Bahtin'in kitabı da öyle… Bahtin Rabelais ve Dünyası'nda, çağdaş ve Rönesans döneminde gündelik hayatın her köşesine uzanan ve sokaktan saraya kadar bütün insanlığın tarihsel popüler kurumlarlı biçimlerden ve bunların temelinde yatan karnaval ruhundan söz eder. Ancak karnaval gücü, halkın senede bir, ölçülü bir şekilde eğlendiği ve ehlileştirilmiş bir gülme ile geçiştirdiği modern karnavallarla karıştırmak gerekir.Bahtin için karnaval, her şeyi ters yüz edebilen güç, överken yeren dili ve kapsanabilir iki anlamı aynı anda barındırabilen imgeleriyle varoluşun tadır. Durağan, ışıksız ve kendini ciddiye alan her şeyi bir hamlede alaşağı eder. Karnaval, mutlaklık iddiasıyla ortaya çıkan her türlü otoriteye meydan okuyan uzun ve hikâyelerle dolu bir kahkahadır. Bu, gülen kişinin de yöneldiği, müphem, evrensel bir gülüştür; kendini alay nesnesinin yukarısında bir yere yerleştirilmiş modern yergicinin olumsuz, kişisel gülüşün aksine, tüm bir dünyada değişmeyen temsil eden, halkın şenliğe özgü gülüşü… Rabelais ve Dünyası tuz bir tarih veya dil ya da edebiyat çözümlemesinin sınırında aşan, yeni bir popüler kültür, hatta daha genel anlamda kültür çözümlemesi ve tarih; algoritması olarak kucaklanan engin bir kitaptır. Bahtin, biçimler, türler, imgeler arasında çok zengin, şaşırtıcı şeyler kura profili her bölümden yavaş yavaş bütünsel bir resim çıkar; bu neşeli, rengârenk, müphem imgeler sistemi bizi, sayfa çevirdikçe, yalıtık küresel insandan, somut ve küresel bir fikri küresel içinde olan ölümsüz insanoğlune doğru yavaş gider...Mihail Bahtin, insan bilimleri çalışmalarını en önemli düşünürü ve yirminci sırada en büyük edebiyat kuramcısıdır." Bahtin'e değinmeden ilerleyen bir tartışmanın bulunması zor. Dilin ve gerçekliğin gerçeklikle bağlarını vurgulamasıyla, sözün yaşama dokunduğu bir yazardır." Sibel Irzık Tanıtım Metni