Şah Mat

Yüzyıllarda doğuda siyasi ve askeri olarak mücadele eden Osmanlı ve İran devletleri, XIX. yüzyılın ilk yarısındana kadar halkın çatışmalarında devam etti. Sınır aşiretleri ile ilgili yaşanan uzlaşmazlık nedeniyle 1820 yılında başlayan savaş, Osmanlı ve İran arasında tarihsel olarak bu yana yaşanan mücadelelerin askeri anlamdaki nihai aşamasıydı. İran'da 1796 yılında hakimiyet kuran Türk hanedanı Kaçarlar, 1820-1823 yılları arasında üç yıl, şark ve Bağdat cephesinde Osmanlılar ile savaştı. 1820-1823 Osmanlı-İran Savaşı, 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nın hayatından önce gerçekleşen son savaştı. Askerî tarih çalışmalarının dağılımında bu savaş, Sultan II. Mahmud'un modern bir düzenli ordu kurma teşebbüsü sayılan Asâkir-i Mansure-i Muhammediye'nin teşkilatı öncesinde Osmanlı'nın arp yeteneğini ve gösterip gözlerinin önünde serdiği görüldü. Savaş kapsamındaki Osmanlı harcamaları, lojistik-ikmal ve seferberlik faaliyetleri, ilk defa bu çalışma kapsamında değerlendirildi. 1820-1823 Osmanlı ve İran Savaşı ayrıca, iki ülke arasında yapılan savaşların da sonuncusuydu. XIX. yüzyılın büyük İngiltere güçleri ve Rusya arasındaki rekabetten dolayı yara alan Osmanlı-İran ilişkileri, bu savaş sonucu imzalanan I. Erzurum Antlaşması sonucunda büyük oranda çatışmanın yaşanmadığı bir süre boyunca girdi. Antlaşmada yer alan birçok hüküm, doğuda yaşanıp günümüze kadar süren sorunlara çözüm getirildi. Bu çözümler, özellikle iki ülke sınırlarının tanzim edilmesi, ticaretin geliştirilmesi ve devletler arası pazarlarda mezheplerin uygulandığı siyasetin bir kenara bırakılması olarak temayüz etti. Türk diplomasi tarihinde önemli bir merhale sayılan I. Erzurum Antlaşması ve bu antlaşmanın onay sürecinde yaşanan olaylar krizler de bu ayrıntılarla ele alındı.Tanıtım Metni