Şamlı Berber: 18. Yüzyıl Biladü'ş-Şam'ında Yeni Okuryazarlık

Bu kitap, 18. yüzyılda Osmanlı idaresindeki Şam'da yaşamış İbn Budeyr isimli bir mahalle berberi hakkındadır. Berber pekâlâ bir "hiç kimse" olarak unutulup silinebilirdi, ama sonraki yüzyıllarda kendisinden söz vermeyi sağlayacak çok ilginç ve umulmadık bir şey yaptı: Bir tarih kitabı, hayatının hayatında olacağını ve sona erdiğini kaydettiği bir "vakayiname" yazdı. Dana Sajdi Şamlı Berber'de bu önemli kitap inceliyor ve İbn Budeyr'in hayatına baktığımızda beklenen türden –okumuş tabakaya mensup olmayan– insanların entelektüel alanına dahil olmaya başlamasıyla ortaya çıkan bir fenomeni ele alıyor: Yeni okuryazarlık. Şamlı Berber, Osmanlı ve İslam tarihindeki halk katmanından bir insan hakkında yapılmış kitap gösterimindeki ilk mikrotarih çalışması. Osmanlı sosyal dönemlerinde, Arapyazımına ve 18. yüzyıl Biladü'ş-Şam'ının üzerinde bulunan az çalışılmış kültürel döneme ilişkin kitap, aynı zamanda 18. yüzyılla 19. yüzyıl arasındaki bağlantılar için berberin kitabının yüz yıl sonra nasıl satın alındığına bakılması ve Arap Rönesansı da denen Nehda'ya uzanan tarihi güzergâhlara yeni bir ışık devam ediyor. Dana Sajdi, Boston College Tarih Bölümü'nde doçent. Derleyicisi Osmanlı Laleleri, Osmanlı Kahvehaneleri: On Sekizinci Yüzyılda Hayat Tanıtım Metni