Şecere-Yi Türk

Türk-Moğol tarihi bakış açısına sahip bu eser, 17. yüzyılda Ebulgazi Bahadır Han tarafından yazılmıştır. 1663 yılında ölümün yarım kalan ve daha sonra oğlu Enûşe Muhammed Bahadır Han tarafından tamamlanan Şecere-yi Türk, 15. yüzyılın ikinci yarısında Harezm'de hüküm süren Yadigâroğlu Şeyban Özbek hanlarından başlayarak Şeybanîlerin yaşadığı ve soylarının anlatıldığı bölümlerle Şeybanilerin tarihi tarihinde ilk kaynak olma süresi de taşır. Eserin esası olarak Reşideddin'in Câmiü't-tevârih'ine dayanılabilir ancak Ebulgazi bazı bölümleri kendi bilgisine göre düzenlenmiştir. Ebulgazi Bahadır Han yedi tane Çingiznâme kullandığını belirtir. Dokuz bölümden oluşan eserde Âdem'den başlayarak Moğol Han'a ve Cengiz Han'a kadar olan kısım ilk üç bölümde yer alır. Cengiz Han ve toprakları ile icraatları özellikleri bilgileri yedinci bölümde tamamlanır. Son iki bölüm ise Şeybânî Han ve aralık aralığının ayrılması. 18. yüzyıldan bu yana Avrupa'da bilinen eser hakkında çeşitli çalışmalardan artış yapılmış; Rusça, Fransızca, Almanca, Özbekçe, Kazakça, Modern Uygurca gibi çeşitli dillere çevrilmiştir. İlk Türkçe çeviri çalışması Dr. Rıza Nur tarafından 1925 yılında Arap Harfleriyle Türkiye Türkçesine yapılan çeviridir. Son yıllarda Rıza Nur'un çalışmaları, Özbekçe çeviriye ya da tek nüshaya dayanarak çeşitli çeviriler yapılmıştır. Elinizdeki çalışma Çağatayca eserinin iki nüshasının karşılaştırılmasıyla belirlenmiş metin ve metne bazlı ilk Türkçe çeviriden oluşmaktadır. Bu yapılabilecek yer çalışmayan yazı Sözlük/Dizin'i ve izahat parçalarının ele alınan açıklamaları ayrı bir cilt olarak yayımlanacaktır. Tanıtım Metni