Şekil Hafızalı CuAlBe Alaşımlarının Mikroyapısal ve Mekanik Özellikleri

Sunulan araştırmada üretim yöntemi ve berilyum miktarının Cu-ağ%12Alağ% xBe (x: 0,4, 0,5 ve 0,6) alaşımlarında faz dönüşümleri, mikroyapısal, mekaniksel ve şekil hafıza özellikleri üzerine etkisi araştırıldı. Bu amaçlanan Cu-Al-Be alaşımları ark-eritme tekniği ile mastır teknikleri ve hızlı katılaştırma yöntemlerinden biri olan eriyik eğirme tekniği (melt-spinning) ile şerit halinde olmak üzere iki farklı yöntemle üretilir. Hem mastır alaşımların hem de şerit formlarının faz dönüşüm sıcaklıklarının belirlenmesi amacıyla diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC) analizleri yapıldı. DSC analizleri sonucunda yalnızca şerit numunelerinin faz performansına ve Be miktarındaki artışın martensit ve ostenit dönüşüm sıcaklıklarındaki azalmaya neden olduğu tespit edildi. XRD ile birlikte SEM analizlerinden mastır birleştirmelerin oda odaklı ostenit yapısında olduğu, şerit numunelerinin ise tam martensit yapısına sahip olduğu belirlendi. Yüksek sıcaklıktaki XRD ve SEM analizleri, şeritlerin geçiş sıcaklıklarının üzerinde sahip oldukları fazda ve mikroyapısını açığa çıkarmak için yürütüldü. Yüksek sıcaklıktaki XRD ve SEM analizlerinden kaydedilen dönüşüm sıcaklıklarının küçük bir sapma dışında kesintisiz uyumlu olduğu görüldü. Ayrıca yüksek sıcaklıktaki SEM analizleri artan sıcakla birlikte martensit ve ostenit fazların eş zamanlı olarak gözlenmesine olanak sağlamaktadır. Odadaki martensit yapısında bulunan şerit örneklerinin TEM analizleri yapıldı ve martensit plakalarının artan Be miktarı ile azaldığı gözlendi. Cu-Al-Be şeritlerin mekanik özellikleri (sertlik ve elastik modülleri, sönümleme performansı) AFM ilaveli nanoçentme cihazı ile genleştirildi. Alaşımların esnekliği ve elastik modül değerlerinin artan Be miktarı ile azaltılması tespit edildi. Sonuç olarak, eriyik eğirme tekniğinin martensit yapı oluşumu üzerinde önemli bir sıcaklığa sahip olduğu ve Cu-12Al alaşımlarına ilavesinin geçiş sıcaklıklarını yüksek sıcaklıkn oda sıcaklığının düştüğü belirlendi.Tanıtım Metni