Şeriat Devleti'nden Laik Cumhuriyet'e

Bütün ülkede Prof.Dr.İlhan Arsel'in bu kitabını okutabilseydik, bu çağda ne Refahyol iskelesine uğrardık, ne din devleti durağında macera arardık. Bu kitap okunmuş olsaydı, Atatürk Türkiye'sinin nimetlerinin mevcut olduğu, uygar ufuklara yelken açmış bir toplum olarak görülmüştü. Zira, ona ait şeriat düzenine ilişkin Osmanlı döneminde denenmiş. Ama fırsatları önlenememiş... Şimdi kitaptan birkaç satır, Osmanlı ile Atatürk Türkiye'si arasındaki fark farklı şekilde aşağıya doğru satın alınıyor. Osmanlı'da Başbakan nasıl seçildi? Görelim... ...Bunlardan biri rüyaya itibar yolu idi: Şeyhülislam efendi rüyasında birini sadrazamlığa sahip olmak ve padişah da böylece atamaya girişecekti. Örneğin: Hicri 1204 yılında Sultan Selim, hem Şeyhülislam'dan hem de Kaymakam Paşa'dan, sadrazamlık için bir gün göstermelerini isterler. Bunun üzerine tahsis işi 'istihare'ye bırakılıyor: Kaymakam Paşa'da aynı şeyi söylüyor. Buna karşılık Padişah, rüyasında üç kez arka arkaya katlanan Cezayirli Gazi Hasan Paşa'yı tüketmeyi ifade eder. Hasan Paşa sadarete uygun manzaralar ve 'mührü hümayun'un kendisine gönderilmesiiir. Hasan Paşa'nın Sadrazamlığı 3,5 ay sürmüş... Peki sonra? Görelim: ... Sadrazam Gazi Paşa'nın ölümünden sonra, onun yerini alacak birini bulmak zorlaşmıştı. Rüyanın pek çıkmadığı için geriye doğru, çekme şıkkı kalıyor. Padişah'ın emriyle, Rumeli'deki vezirlerin adları bir liste halinde Padişah'a sunuldu. Kura, Rusçuklu Hasan Paşa'ya isabet ettirdikten sonra sadrazamlığa getirildi. bilgisayarda sadaret mührü verildiğinde şaşkınlığa uğrayıp kaldığı ve çünkü hiçbir iltiması olmadığı için bu 'teveccühe' aklın uçamadığı söylendi. Melih Aşık (Milliyet, 1 Temmuz 1997) Tanıtım Metni