Son Mekke Emiri Şerif Ali Haydar Paşa Anlatıyor

Şerif Ali Haydar Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun tayin ettiği oğlu Mekke emiridir. Türkiye'de uzaktan kuzeni olan ve Arap isyanını başlatan Şerif Hüseyin ile oğulları kadar tanınmıyor. Ömrü, Osmanlı İmparatorluğu boyunca Türk milletine sadık kalabilmiş, günlüklerini dahi Türkçe tutmuştur. Arap İsyanı'nın geçirdiği dönemde Osmanlı'ya olan sadakati ve fedakarlıklar başına birçok felaket meydana geldi, kuzenlerinin çoğunun ardından İngiliz desteğiyle sağlanan Arap devletlerine kral olduğunda her türlü çileler sürmek Beyrut'ta sefalet içinde vefat etti. Evkaf Nazırlığı ve Meclis-i Mebusan'da ayanlık da yapan paşa, Yavuz Sultan Selim'e mukaddes emanetleri yollayarak sultanı halife olarak kabul eden Şerif Bereket'in Torunlarındandır. Medine'ye bizzat giderek Fahreddin Paşa'nın yanında Şerif Hüseyin ve adamlarına karşı mücadele etmiş, Arapların Türk hakimiyetinde saklanacağı süre boyunca huzurla yaşayamayacaklarını savunmuştur. Son Mekke Emiri, Şerif Ali Haydar Paşa'nın hatırası olmasından başka Osmanlı İmparatorluğu'nun son devrindeki karmaşıklıklarının yansımasından dolayı teşekkür eden oldukça önemli bir kitaptır. Abdülaziz döneminde Doğan Paşa, II. Abdülhamid zamanında şehzadelerle birlikte saray mektebine devam ettiği için hanedana ilişkin malumat vermektedir. Çocukluğunun İstanbul'daki muhtelif konaklarda geçmiş olması hasebiyle kitapta o dönemsel yaşantısına dair bilgiler bulunmaktadır. Devlet görevinin ardından kısıtlı kapasite çekişmesinden bahsedilmektedir. 1908, 31 Mart Vak'ası ve Birinci Dünya Savaşı sırasında İttihatçıların faaliyetlerini anlatmaktadır. Mithat Paşa'nın sürgüne gönderilmesinden II. Abdülhamid'in ıslahatlarına, 1908 Devrimi'nden Vahdeddin'in ülkesinde terkedişine, Arap bölgeleri için atılan adımlardan Arap isyanlarının nasıl başladığına, Arabistan'ın Osmanlı'nın nasıl başladığından Cumhuriyet idaresinin bu bölgede karşı nasıl bir konumda olduğuna, saltanat ve hilafetin nasıl ilga ülkesinden İbn-i Suud'un ve Vehhabilerin Mekke ve Medine'yi nasıl ele geçirdiklerine kadar çok geniş bir mesafede tarihi bilgiler. Son Mekke Emiri, içeriği dolayısıyla Osmanlı'nın Arabistan'ı bölmesinin ilk elden yazılmış bir kaynak olma özelliğine sahiptir. Tanıtım Metni