Tevarih-i Cedid-i Mir'at-ı Cihan

Bursalı Mehmed Tahir'in, Osmanlı Müellifleri adlı eserinde “1020 (1611-1612) tarihi ricâlinden olduğu müstebân” tabirleri ve herhangi bir kaynak göstermeden Bayburtlu olup olmadığı, İsmet Miroğlu'nun, tahrir kayıtlarına göre Bayburtlu ve tam adının Ferruhşad Beyzade Osman olduğunu kanıtladığı Bayburtlu Osman'ın kaleminden çıkan Tevârih-i Cedîd-i Mir'ât-ı Cihân, Atsız tarafından 1936'da bir kitapçıda mevcuttu ve 384 sayfalık eserin Türklere günlük olan bölümü kendi ücretsiz olarak istinsah edilmiştir. Atsız'ın III. Murad döneminde yazıldığı anlaşılan Mir'ât-ı Cihân, fihristinden anlaşıldığı kadarıyla “unvan” adı verilen sekiz bölümden oluşmuştur. Dördüncü bölümün tamamlanmasından eserin kesildiği Atsız'a göre, fihristte zikredilen diğer dört bölüm ise hiç yoktur. Eserin büyük bölümü dinî hurafelerden bahsederken, sadece 208-259. Sayfalar arasındaki üçüncü bölüm bir tarih içerecek ve bu bölümün 235-259. sayfaların bazılarında kronolojikyi gözetmeden kısa fasıllar halinde Nuh oğlu Yafes oğlu Bulcas Han'dan Sultan III. Murad'a kadarki Türk zamanında hasredilmiştir. Bununla beraber eserin rejimi en eskisi Hacı Bektaş'ın ölümü, en sonuncusu Kandiye'nin fethine ait tarihler, yazarın ölümünden sonra meçhul bir müstensih tarafından eklenmiştir. Atsız'ın istinsah etmesinden sonra Berlin'e giden ve muhtemelen İkinci Dünya Savaşı gayyasında yiten Mir'ât-ı Cihân'ın sözkonusu nüshasının ne olduğu artık meçhuldür. Bu sayede, ilişkilerki çalışma ayrı bir önem kazanmakta ve Atsız Bey'in Türk tarihi katkılarından biri olarak külliyatında yer almaktadır. Tanıtım Metni