Aynı Türdeki Bitkilerdeki Çiçeklerin Farklı Şekilleri

1859'da Türlerin Kökeni Üzerine'nin yayınlanmasının ardından Darwin, botanik deneylerinin evrim sürecine kanıt sağlama potansiyeline hayran kaldı. İlk olarak 1877'de yayınlanan bu cilt, heterostil bitkilerle (farklı çiçek tipleri üreten türler) ilgili bir dizi makaleye dayanmaktadır ve ilk olarak 1862'de Linnaen Society Dergisi'nde yayınlanmıştır. Linnaeus, çiçeklerin cinsel ilişkilerini dört gruba ayırmıştı ve Darwin bu grubu bu cildin yapısı olarak kullanmıştır. Darwin, farklı çiçek formları üreten bitkileri ayrıntılı olarak inceleyerek, sonuçlarını adaptif evrim açısından sunmuş ve böylece heterostili kavramının ilk işlevsel yorumunu getirmiştir. Bu bitkilerin yaygın olarak inanıldığı gibi kendi kendine döllenmeye değil, çapraz döllenmeye adapte olduğunu göstermiştir. Darwin'in bu ciltte ortaya koyduğu kavramlar, bitki üreme biyolojisi araştırmaları için temel oluşturmaya devam etmektedir.