Tüfekliler

Derik denince akla Mazıdağ'dan esen korkunç yel gelmeli. Kış halinde öyle eser öyle eser ki, o taş yığını Derik'i yerinden sökecekmiş gibi. Dükkânların kepenkleri öter, barajlardan taşlar düşer. Tenekeli bir yer varsa kağıt gibi uçurur. Çok yağmur yağar. Sel olur bu yağmurlar. Toprağı, humusu, yeşilden sarıya dönmüş yaprak sürükler sürükler, Şahvelet Köprüsü'nün adına, ordan Fırat'a, Suriye'ye... Eserlerinde Köy Enstitülü yıllarının etkisi açıkça hissedilen Ümit Kaftancıoğlu'nun Tüfekliler romanı Mardin'in Derik'te geçtiği görülür. Hikâyenin dört bir yanından farklı bölgelerdeki Köy Enstitülerinden gelen genç öğretmenler yer alır. Derik onların coğrafyasıyla, Türkçeden çok Kürtçenin konuşulan günlük yaşamıyla, insan ilişkileriyle farklı bir dünyaymış gibi gelir. Bir taraf dağ, bir taraf kırlarla çevrili bu coğrafyaya “Atatürk Devrimleri” sanki hiç kesilmemiştir. Burada devlet tarafından da sınırlı bir ağalık düzeni devam etmektedir. İki büyük aşiretten biri olan Rutanlı aşireti reisi Necimoğlu'nun karşı karşıya kaldığı ormanların kartalı, “Kasrı Kanco” şatosunun reisi Abdürrahim Türk vardır. Her iki taraftaki tepeden tırnağa düzeni, elleri tüfeklidir. Tüfekliler, toplumsal yaşamdaki etkilerin hissilen aşiret düzeninin devlet parçalarının nasıl yeniden yapılandırıldığını ayrıntılarıyla işleyen, “parası pulluların, sırtı kalın çulluların rejimi”ne yönelik güçlü düşmanlara yönelen çağdaş bir roman. Tanıtım Metni