Tuhfe-i Natık

Uzun bir yolculuğun menzillerinin anlatan üretimleri, bir yandan yol güzergâhı hakkında bilgi aktarımı diğer yandan bu menzillerdeki insanların yaşantılarından ve geleneklerinden sosyokültürel kaynaklardan bahseden bir eserdir. Aslında bu durum, seyahatnamelerin eski dönemlerin coğrafyası ve astronomi eserleri ile iç içe olmaları ile ilgilidir. Seyahatnameler, yazarın seyahatleri sırasındaki bakanlığı ve kozmolojik gözlemlerinin yanı o coğrafyaya ait mitolojik anlatıları da içeren metinler olup sürekli coğrafî eserlerden ayrılarak edebî bir tür şeklinde bağımsızlaşmıştır. Hac seyahatnamelerinin bir diğer özelliği de hac ibadeti sırasında neler yapılması sürecini anlatan birer rehber olmalarıdır. Bu eserler, tavafın nasıl yönetim ve hac ibadetinde dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında bilgi verir. Nâtık'ın Tuhfe-i Nâtık'ı da hac rehberi olma özelliğine sahiptir. Ancak onu farklı yönlerden ayıran yönler, süreçteki gelişmeler şehirler ve o şehirlerde yaşayan insanlar hakkında sunulan gözleme dayalı bilgilerdir. 2797 beyitlik bir mesnevi olan Nâtık'ın Tuhfe-i Nâtık'ı da, Hac yolculuğu sırasında uğranılan şehirler, bu şehirlerin mimari yapısı, mescitler, ziyaret yerleri, peygamber ve evliya kabirleri ile orada yaşayan insanlar âdet ve gelenekselne hakkında bilgiler veren bir eserdir. Bu tarz âdetler arasında geceleri çadırlarda kandillerin yakılması, şerbetin içilmesi, gösteri gösterilerinden bahsedilir. İşte ilk örnek Ahmed Fakih'in Kitabu Evsaf-ı Mesâcidi'ş-Şerîfe ile görülen Osmanlı Edebiyatı'ndaki hac seyahatnamelerinin mutlaka “en renkli hac seyahati” olan Edirneli Nâtık'ın Tuhfe-i Nâtık'ı siz değerli okuyucuların istifadesine sunulmaktadır.Tanıtım Metni