Türk (Bahri) Memlükler Döneminde Hadis İlmi

Doğuşundan gelen İslamî ilimlere dayalı edebiyatta zengin bir yekûn içeren aşikâr bir şekilde birlikte genel olarak vahye temelli okunup yorumlanmış şekillenmiş, farklı kültürlerin, düşüncelerin akımlarının değişip gelişip her bir ilim dalının kendi mecrasını bulduğu tarihî süreç, dönemleri tam olarak ortaya çıkmamıştır. Hadis tarihi ele alınırken başta Hz. Peygamber dönemi olmak üzere hicri ilk üç asrı içine alana ve rivayet asrı diye tavsif edilen döneme geniş yer verilmekte, özellikle de beşinci asırdan sonraki süreç çoğu zaman fazla ayrıntıya girilmeden ele alınmaktadır. Genel olarak daha çok belli bir dönem telif edilen edebiyat üzerinde durulmakta, siyasi arka plan ve sosyal hayat genellikle ihmal edilmektedir. Nitekim hicri 7. yüzyıldan itibaren hüküm süren Memlükler dönemi de hadis ilmi açısından yeteri kadar ele alınamaz. Memlükler dönemiki hadis ilminin sadece literatür merkezli bir anlatıya dönüşmemesi ve hadis ilminin her açıdan ele alınıp muhaddislerin bilinmesinin sağlanması için söz konusu dönemdeki hadis âlimlerinin ilmî ve sosyal ilişkileri ile ilişkilerle olan münasebetlerinin de ele alınması gerekmektedir. Zira askerî bürokrasinin oldukça güçlü olduğu, etnik kökeni ve mezhep idarecileri ile ayrıştığı Memlük toplumunda ulemanın, halk ile idari kesim arasında aracı olmak gibi önemli bir görevi de bulunmaktadır. Âlimlerin büyük kitleleri çalıştırma gücü olan bilgi sahibi idareciler, bu alanda öne çıkanların desteklerini arkalarına alarak halk meşruiyet sağlama ve otoritelerini sağlama ihtiyaçlarını duymuşlardır. Bu nedenle savaş kararı, barış anlaşması gibi kritik noktalarda İslâm âlimlerinin toplum üzerinde çoğalması katmak durumunda kalmışlardır.Dr. Nagihan Emiroğlu, TÜRK (BAHRÎ) MEMLÜKLER DÖNEMİNDE HADİS İLMİ isimli bu teknolojiler hicri 7-8/ miladi 13 ve 14. yüzyıllardaki hadis katmanları düzeyinde ele almaktan sonra sosyal tarih anlayışına dağıtmak tüm hayat bulduğu sosyal yapıyı, edebiyat toplumdaki hadis algısını, genel olarak hadis ilminin halk ve nazarındaki değerlendiriyor. Moğollara ve Haçlılara karşı kazandığı zaferlerle anında bırak izan ve yaklaşık iki buçuk asır boyunca Mısır, Şam ve Hicaz gibi İslam dünyasının önemli bölgelerini hakimiyeti altında bulunduran ve kurduğu müesseselerle kendisinden sonraki İslâm devletlerine tesir eden Memlük Türk Devletini hadis tarihi tamamlayarak bir inceliyor.Tanıtım Metni