Türk - İslam Kültüründe Ebced Hesabı (ve Tarih Düşürme)

Türk-İslam kültür ve medeniyetinde müstesna bir yeri olan ebced hesabı ve tarihi düşürme konusu, kültürümüzü araştıran herkesin yakın ilgisini çekmektedir. Zira, atalarımızdan bize intikal eden cami, medrese, kütüphane, çeşme, hastane, kışla, şadırvan, köprü ve mezar taşları gibi bütün kültür ve sanat abidelerinin kitabelerinde ebced hesabıyla tarihlere rastlamaktayız. Hatta yazma ve basma olarak bize intikal eden Osmanlı Türkçesiyle yazılmış bütün ilmî ve edebî eserlerin tamamına yakın kısımda bu hesapla düşürülmüş tarihler oldukça dayanıklıdır. Kültürümüzün bir unsuru teşkil etmeyen bu hususun ciddi bir şekilde ele alınıp etrafında bir şekilde incelenerek gün yüzeyinin çıkarılması gerekmektedir. Prof. Dr. İsmail Yakıt'ın uzun yıllar süren araştırmaları boyunca kaleme aldığı Türk-İslam Kültüründe Ebced Hesabı ve Tarih Düşürme başlıklı çalışması artık bu alanın en önemli eserlerinin başında geliyor. Yeniden gözden geçirilmesi ve ilavelerle zenginleştirilmiş kitap dört ana bölümden oluşuyor. İlk bölüm “Ebced nedir?” Söz konusu ele alma, menşeine dair bulunabilen bilgi ve rivayetlerin yanı sıra, rakam-harf ilişkileri ve diğer alfabelerdeki ebced konularından bahsediyoruz. İkinci bölümde, “Ebced Hesabı”nın ne olduğu ortaya çıkıyor, ticari yerler ve özellikle tarih düşürmede kullanılması hakkında geniş bilgiler, bunun yerine Arapça ve Farsça azaltılan tarihlerle, âyet ve hadislerden düşürülen tarihler. Üçüncü bölümde ise, rejimin çürümesine kadar düşürülen tarihlerden her yıla ait en az bir örnek örnek. Dördüncü ve son bölümde ise “Tarih Türleri ve Formülleri” yer alıyor. Sonuç kısmında ise ebcedin Türk-İslam'ın genişletilmiş yeri ve önemi değerlendirilmiş ve kültürümüzdeki etkisi ve öneminin değişmesi halinde değişir. Sözlük kısmında ise Osmanlı Türkçesinde kullanılan iki bine yakın kelime ve ifadenin karşılıkları verilmiştir. Tanıtım Metni