Türkiye İktisat Tarihi

Niyazi Berkes Türkiye İktisat Tarihi'nde Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünün ve zenginliğinin doruğuna ulaşması XVI. yüzyıldaki geleneksel yapıların bütünüyle çözüldüğü XVIII. Yüzyılda devam eden toplumsal ve ekonomik değişim yoğunlaşıyor. Orta Avrupa'ya, Akdeniz'in batısına doğru gidişi, Hindistan ve İran'ı Avrupa'ya bağlı ticaret yolları üzerindeki konumu Osmanlı İmparatorluğu'nu XVI. yüzyılın sonunda Batı dünyasının bir parçası haline gelmişti. XVII. Batı'da ortaya çıkan ekonomik hareketlilik, özellikle para ve fiyat devrimi Osmanlı ekonomik düzeni üzerinde yıkıcı bir etki yapmış, hazinenin sürekli bunalımına, geleneksel timar usulünün yerini iltizam usulünün almasına ve Osmanlı toplum düzeniyle hiç uyuşmayan âyan ve derebeyi gibi yerel güç odaklarının doğuşuna yol açmıştır. Osmanlı devleti türlerin bir devlet, (a) kendi hazinesi için anlaşma üretim kontrolü üzerinden alınca, (b) seferleri için orduna malzeme ve techizat sağlamak için piyasalara sahip olmak için pazara sahip olduğunda, (c) cami, medrese, han, hamam, çeşme, köprü, su yolu, tersane, liman, gemi, yelken, çadır, kılıç, kalkış gibi işlerinin piyasaya girmesina girince, (d) Giyimin ve süslenme eşyasının en büyük ve biricik müşterileri, kısacası hem tarım hem kent ekonomisini kendine bağlı hale getirirse, hatta bu ekonomilerin tek-el yönleyicisi de orada ne feodal ekonomiden, ne de serbest sendika üyelerinin piyasa oranlarına göre ayrılan bir emtia üremesinden söz etmek mümkün olur. Tanıtım Metni