Vadinin Dönüşümü: İkizdere'de Hidroelektrik Santraller

Ayşen Eren, Vadinin Dönüşümü'nde yalnızca disiplinlerarası bilimsel çalışmalarla iyi bir örnek vermekle kalıyor. Bu kitap aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma ve enerji alanında süregiden tartışmaları da aydınlatıyor. HES'lerin ülkesinin ekonomisine katkısı malum. Ancak HES'lerin bir de pazarlama ve toplumsal maliyeti var. Nehir vadileri elektrik üretim bölgelerine dönüşüyor. Sosyal bilimlerin gidişatı çok yönlü ve çok katmanlı bakış açılarını sentezleyen bir yaklaşımla, Eren işte bu ikilemi inceliyor. Alışılmamış düzeyde derinlikli bir öğrenme ürünü olan bu kitap, çevre bilimleri alanında önemli bir katkı sunuyor. Fikret Berkes, Manitoba Üniversitesi, Kanada Ayşen Eren = Türkiye'de kapitalist kalkınmanın yıkıcı etkilerinin birkaç krizin bir arada tartışıyor. Hidroelektrik santral sermayesinin İkizdere Vadisi'nde yaratılan acımasız ekolojik tahribatı çözümlerken, yöre insanlarının yaşamlarını nasıl bir vuruşumduymazlıkla altüst edebildiğini gösteriyor. Sermayenin suyunun harcanmasının mekânı, birlikte yerel toplumsal ilişkilerle birlikte sarsıcı biçimde değişime uğramasına tanıklık ediyoruz bu araştırmada. Yazar bununla henüz yetinmiyor, hidro-kalkınma projesinin, kesinti devlet eli ve destek hizmetleriyle girişini bir kesinlikle ortaya koyuyor. Üstelik, vadi boyunca ve adliyeleri de dahil olmak üzere birkaç cephede süren yerel direnişlerin coşkusuyla okuru buluşturuyor. Böylece Ayşen Eren, yakın dönemde İkizdere Vadisi'nde doğal neoliberalleşmenin evrensel, ekolojik, mekânsal, yönetilebilir, politik ve toplumsal olarak birlikte dokuduğu, zengin içerikli bir çözümleme ortaya koymanın önümüze çıkmasını sağladı. Satın alma özellikleriyle kitap, Türkiye'de ekoloji tartışmalarına çok önemli bir katkı. Aykut Çoban Türkiye'de çevre konularını ele alan çalışmalar arasında Ayşen Eren'in kitap disiplinlerarası bakış açısıyla benzersiz. Özellikle adli işlemlerle ilgili tartışmayı aydınlatıcı ve önemli bulundu. Öte yandan nehir ortamının maddesel boyutuna ve hidroelektrik üretime sahip olana da dikkat çekici. Kitap çok alanlı hizmetler, yasal raporlar ve genişleyen analizler gibi başka kopyalar ile harmanlayan özet bir genişlemeye dayandığından ve karşılaştırmalı, geniş bir bakış açısına sahip olduğundan çok bilgilendirici. Satın alma özellikleriyle politik ekoloji alanı ile diğer uluslararası tartışmaların ayrıştığı güçlü bir şekilde konumlandırılmış. Bu nedenle kitap yüksek lisans ve doktora programlarına hararetle tavsiye ediyorum. Prof. Dr. Ståle Knudsen, Bergen Üniversitesi, Norveç Ayşen Eren Lisans derecesi endüstri mühendisliği alanında 1987 yılında ODTÜ'den aldı. Yüksek beslenmeyi yine endüstri mühendisliği alanında Bilkent Üniversitesi'nde yaptı. Doktora çalışmaları 1989'da Columbia Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü'nde başladı, ardından yaşam planını değiştirip ikinci yüksek seçenekler 1991'de tamamlayarak iş hayatına atıldı. 2011 yılında toplum-çevre türleri ve çevredekileri araştırmak amacıyla üniversiteye geri döndü. Doktora çalışma çevre bilimleri alanında Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü'nde 2017 yılında tamamlandı. Serbest araştırmacı olan Dr. Eren, politik ekoloji bakış açısıyla parlaklık, enerji altyapıları, çıkarılabilir enerji üretimi, sürdürülebilir kalkınma ve çevre yönetimi yönetimi çalışıyor. Dr. Eren 2013'te Prof. Elinor Ostrom Ortak Kamarası Uygulama ve Politika Bursu kapsamında yer aldı. Doktora araştırmasını Yale Üniversitesi Ormancılık ve Çevre Çalışmaları Yüksekokulu'nda 2013–2014 akademik yılında Fox International Fellow, 2016 bahar döneminde TÜBİTAK burslusu olarak yürüttü. “Belirsizliğin politik ekolojisi: Hidroelektrik gelişiminde hukuki uygulamalarla hakikatin üretilmesi” başlıklı makalesi 2016 yılında Siyasi Ekoloji Derneği'nin her yıl en iyi yazılmış akademik makalesi The Eric Wolf Ödülü'ne layık görüldü. Dr. Eren 2007 yılından bu yana farklı dergi ve gazetelerde “sürdürülebilir yaşam” bakış açısıyla çevre–insan ilişkileri üzerine yazılar yazıyor. Yazılarına http://surdurulebilir-yasam.blogspot.com adresinden kayıtlı.Tanıtım Metni