Zahirden Batına - Akşemseddin'in Menkıbeleri

Büyüklüğü ve kahramânlığı gönüllerinde güzel Türk taşıyan, asırlar içinde milletimizin hâfızasına girmiş ve asla çıkmamışlardır. Bunun güzel misâlleri arasında Akşemseddin de vardır ve o, hep Türk kahramânlarının en ön sırada olmayı başarmıştır. Başka hiçbir vasfı olmasa, sâdece İstanbul'un mânevî fâtihi yapacağı, onun büyüklüğüne kifâyet eder. Lâkin, Akşemseddin, daha pek çok güzîde vasfı üstünde olacaktı. O, devrinin en meşhûr hekimlerinden biridir. Sokaktaki, köydeki, beldeki sıradan insanımızdan pâdişâh ve hânedân mensuplarına varıncaya kadar, onun tedâvisiyle şifâ bulan kişiler, neredeyse bir orduda yetiştirilmektedir. Tıbdan coğrafya ve târîhe, Kur'ân tefsîrinden fıkıha, hadîs ilminden eczâcılığa varıncaya kadar, o devrin ayaklı kütüphânesi ve ayaklıı bilinen bir mevkide duran Akşemseddin, bunca imrenilecek, kıskanılacak hasletlerini yeterli görmemiş, bu saymaya gücümüz işlere “zâhir” sıfatını kondurmuştur. Zâhir, dış demektir. Zâhir, kabuk demektir. Zâhir, bedenin gözünün gördüğü, beden kulağının işittikleridir. Akşemseddin kâbındaki bir tecessüs ve merâk âbidesi, elbette zâhir ile yetinmeyecekti. Daha fazlasını taleb edip isteyecekti. Bu maksatla, ne kadar zâhir kapısı varsa hepsini kapsayan bâtın iklîmine daldı. Bâtın, öz demekti. Bâtın için içi, hakîkat meyvesinin usâresi demekti. Bâtın, ucu ve bucağı olmayan haşîn dalgalı bir ümmân demekti. O ümmânda rehbersiz ve gözlenebilirsiz gezilip dolaşılamazdı. Hacı Bayrâm-ı Velî, Akşemseddin'e kılavuz oldu ve onu batın okyanusunda, en sakin limana kaçmak, kemâle sona erdirdi. Ankara'daki Hacı Bayrâm-ı Velî Dergâhı'na mürîd olan Akşemseddin, bulunduğu yerde, bâtın ilminin gönül kanatlandıran bahçesinde, daldan dala konan bir bülbül olmuş idi.Turgut Güler, Akşemseddin hakkında elde edilene kadar yazılan makâle ve kitaptaki inceleme, araştırma ve roman tarzı çalışması sonrasında olan ve Süleymâniye Kütüphânesi'nde iki nüsha bulunanı Emîr Hüseyin Enîsî Efendi'nin kaleme aldığı Menâkıb-ül-Akşemsüddîn'i devrin kelime dağarcığı ve üslûbuna uygun şekilde yeniden belirtmek notlandırmış ve okurun istifâdesine sunmuştur. (Tanıtım Bülteninden)Tanıtım Metni